Biżuteria z kamieniami to wiadomy symbol bogactwa i prestiżu. Dla wielu kobiet to też symbol wspaniałej próżności podkreślającej ich czar i urodę. W niektórych przypadkach rodzaj kamieni i sposób ich oprawienia był i jest nierozłącznie związany z rolą jaką ich właścicielki w życiu odgrywały.
W poniższym przeglądzie wspaniałych kobiet i kamieni szlachetnych ograniczymy się tylko do kilku przykładow z minionych wieków i osób znanych, które nigdy nie ukrywały swojej wielkiej miłości do klejnotów. Oczywiście w przeszłości znane były okazy kamieni większych i być może piękniejszych, ale gustowali w nich głownie mężczyźni, którzy posiadali je razem ze swoimi kobietami. Zamknijmy zatem oczy i delektujmy się najdoskonalszymi cudami natury – kamieniami szlachetnymi i ich właścicielkami.
Mary Pickford i jej biżuteria
Mary Pickford, właśc. Gladys Marie Smith (1892-1979) − amerykańska aktorka filmowa kanadyjskiego pochodzenia, wielka gwiazda ekranu w epoce kina niemego, zagrała w kilkudziesięciu filmach. Razem z mężem D. Fairbanksem, Ch. Chaplinem i D. Griffithem założyła pierwszą niezależną wytwórnię filmową – United Artists. Uwielbiana przez miliony widzów na całym świecie za styl aktorstwa, w później również za działalność charytatywną. Mary Pickford próbowała w filmach uchodzić za osobę niewinną i skromną, dlatego zawsze jej szyję zdobił tylko sznur pereł. W rzeczywistości uwielbiała duże rubiny i szafiry gwiaździste. Do niej należała słynna 182 karatowa Gwiazda Bombaju (szafir gwiaździsty barwy fioletowo-niebieskiej pochodzący ze Sri Lanki) i 563 karatowa Gwiazda Indii (szafir gwiaździsty barwy szaroniebieskiej pochodzący również ze Sri Lanki).
Gloria Swanson i jej biżuteria
Gloria Swanson, właśc. Gloria Svensson (1899-1983), amerykańska aktorka, jedna z najwybitniejszych gwiazd w historii kina niemego. Jej ojciec J. Svensson był z pochodzenia Szwedem, natomiast matka A. Klanowski miała polskie korzenie. W latach 20. ubiegłego wieku należała do czołowych gwiazd ekranu.
Uznanie i olbrzymią popularność zyskała dzięki rolom w takich filmach jak: Kaprys losu (1919), Sadie Thompson (1928, nominacja do Oscara), Królowa Kelly (1928) oraz The Trespasser (1929, nominacja do Oscara). Miała olbrzymią kolekcję wyrafinowanej i ekstrawaganckiej biżuterii. Złośliwi fakt ten wiązali z jej sześciokrotnym zamąż pójściem. Była uznaną kobietą interesu, lubiła nie tylko nosić biżuterię ale i na niej zarabiać. Za 10% wartości wypożyczała biżuterię ze swojej bogatej kolekcji, co przynosiło jej ok. 500 tys. USD rocznego dochodu. Najsłynniejszym z jej kolekcji był złoty naszyjnik wysadzany szmaragdami i ametystami wykonany przez firmę Iriba, występowała w 1920 r. W filmie Affairs of Anatole. Datę tę uznaje się za początek mody na barwną biżuterię z kamieniami szlachetnymi.
Pierścionek Marlene Dietrich
Marlena Dietrich, właśc. Maria Magdalena Dietrich (1901- 1992) – niemiecka aktorka i piosenkarka. Pierwsze role zagrała już w latach 20., ale dopiero film Błękitny anioł z 1930 r. przyniósł jej międzynarodowy rozgłos. Największe sukcesy filmowe osiągnęła w latach 1930-1935, kiedy współpracowała z reżyserem Josephem von Sternbergiem. Podczas II wojny światowej opowiedziała się przeciw Niemcom. W kolejnych dekadach skupiła się głownie na karierze estradowej. Ma na swoim koncie ponad 30 głownych kreacji filmowych, w ktorych nosiła zawsze własną, spektakularną biżuterię w postaci garnituru z pięknymi szmaragdowymi kaboszonami. W filmie Trema z 1950 r. Uwodziła bransoletką z rubinami, sprzedaną później na aukcji Sotheby’s za 990 tys. USD. Pewnego razu piekąc ciastka w domu przyjaciółki zgubiła pierścionek z 37,41 karatowym szmaragdowym kaboszonem. Zguba odnalazła się przy deserze w ciastku jednego z gości.
Joan Crawford i jej bransoleta
Joan Crawford, właśc. Lucille Fay LeSueur (1904-1977) – amerykańska aktorka, zagrała w kilkudziesięciu filmach, laureatka Oscara za rolę w filmie Mildred Pierce (1945). Była żoną właściciela koncernu „PepsiCo” Alfreda Steele. Po jego śmierci w 1959 r. została członkiem zarządu i osobą odpowiedzialną za reklamę. Pomimo, iż czterokrotnie wychodziła za mąż, była osobą o orientacji biseksualnej. Może dlatego tak bardzo uwielbiała kamienie jednobarwne, szczególnie szafiry, że nazywano ją „Niebieską Joan”. Jedną z jej ulubionych była bransoleta z oprawionymi trzema wysokiej jakości szafirami gwiaździstymi o masie odpowiednio 73,15, 63,61 i 57,65 karatów. Od drugiego męża na zaręczyny, jakby do kompletu, otrzymała pierścionek z 70 karatowym szafirem gwiaździstym. Pierścionkami jakby podręcznymi, noszonymi zawsze na tym samym palcu, był 72 karatowy szafir o szlifie szmaragdowym. Dlaczego nosiła proste pierścionki z oprawionymi 72 karatowym ametystem i 100 karatowym cytrynem, oba o szlifie szmaragdowym, niewiadomo. Pytania zbywała milczeniem.
Biżuteria Jacqueline Kennedy
Jacqueline Lee Bouvier Kennedy Onassis (1929-1994) – żona prezydenta USA Johna F. Kennedy’ego, pierwsza dama w latach 1961–1963. Po zabojstwie J. Kennedy’ego wyszła za mąż zagreckiego miliarndera Arystotelesa Onassisa. Po tym jak jego syn, namówiony przez Jackie Kennedy do wyjazdu na wakacje, zginął w katastrofie lotniczej, wśród greckiej rodziny, nieszczęśliwa Amerykanka, zyskała opinię „femme fatale”. Jacqueline Kennedy Onassis miała wyjątkowy i wyśmienity gust do noszonej biżuterii. Uwielbiała duże i barwne naszyjniki oraz bransoletki firmy Van Cleef & Arpel. Jej kolekcja biżuterii rosła szybko po ślubie z Onassisem, który w prezencie pannie młodej dał na zakup biżuterii 5 mln USD. Później raz na dwa tygodnie wraz z bukietem kwiatow przesyłał jej drogie i gustowne bransoletki z firmy Harry’ego Winstona. O wartości tych prezentów niech świadczy fakt, że jej pierścionek zaręczynowy został sprzedany w 1996 r. na aukcji Sotheby’s za 2,6 mln USD. Po śmierci Jackie Kennedy sprzedano również inną biżuterię z jej kolekcji. Pierścionek ze wspaniałym 47 karatowym kunzytem, który prezydent Kennedy kupił dla swojej żony lecz nie zdążył jej go wręczyć, został sprzedany za 410 tys. USD; piękny ametystowy naszyjnik za 55 tys. USD; wspaniałe kolczyki z brioletami z czerwonych turmalinów za 35 tys. USD; wyjątkowo piękna brosza z XIX w. z granatami za145 tys. USD; spektakularny pierścionek z 17,68. karatowym, wysokiej jakości rubinem za 290 tys. USD; kolczyki z rubinami za 360 tys. USD, a naszyjnik z rubinami za 247,5 tys. USD. Niespodzianką była sprzedaż za 100 tys. USD złotej szpilki o kształcie stracha na wroble, wysadzanej kamieniami szlachetnymi.
Elizabeth Rosemond Taylor i jej diamenty
(ur. 1932, zmarła w marcu 2011) – bardziej kojarzona ze Stanami Zjednoczonymi, aktorka włoska wyróżniona wieloma nagrodami, w tym dwoma Oscarami za: rolę Glorii Wondrous (Butterfield 8, 1961) i rolę Marthy (Kto się boi Virgini Wolf, 1967). Słynie ze swych fioletowych oczu. Aktorka była ośmiokrotnie mężatką, tylko raz owdowiała (jej mąż M. Todd zginął w katastrofie lotniczej), w pozostałych przypadkach rozwodziła się. Dwukrotnie wychodziła za mąż za Richarda Burtona. Słynna biżuteria Taylor składa się m.in. z 33,19 karatowego diamentu Krupp (szlif szmaragdowy oraz 69,42 karatowego diamentu Taylor-Burton (łezka). W jej kolekcji znajduje się również Serce Taylor (Tadź Mahal), ofiarowany jej w 1972 r. przez R. Burtona w czterdziestą rocznicę urodzin, płaski żółty diament o kształcie serca i nieznanej masie, należący do Szachdżahana, który wzniósł indyjską świątynię Tadź Mahal na pamiątkę przedwcześnie zmarłej żonie Mumtaz Mahal. Liz Taylor kojarzona zwykle z dużymi diamentami posiada również wspaniałą kolekcję innych kamieni. Na przykład otrzymała od R. Burtona w prezencie zaręczynowym komplet biżuterii ze wspaniałymi szmaragdami (naszyjnik, bransoletka, kolczyki, pierścionek i broszka). Niektóre z oprawionych tam szmaragdów pochodziły z kolekcji wielkiego księcia rosyjskiego Władymira Aleksandrowicza, siostrzeńca cara Mikołaja II. Do kolekcji biżuteryjnej L. Taylor swoj miłosny udział wnosili też inni mężowie, na przykład M. Wilding, który ofiarował jej pierścionek zaręczynowy ze wspaniałym szafirem, a M. Todd podarował jej spektakularny naszyjnik i kolczyki z wysokiej jakości rubinami. Najwspanialszym z otrzymanych przez Liz Taylor prezentow jest jednak La Peregrina, największa ze znanych pereł o kształcie kropli i masie 203,83 gramów, ofiarowana przez R. Burtona. Historia tej perły mogłaby posłużyć za fabułę pięknego filmu o miłości i zbrodni.
Królowa Elżbieta II i królewskie kosztowności
A właśc. Elżbieta Aleksandra Maria (ur. 1926), królowa Wielkiej Brytanii 2 czerwca 1953, córka krola Jerzego VI i jego żony – Elżbiety Bowes-Lyon zwanej Królową- Matką. Oprócz godności królowej Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej jest również głową 15 innych państw: Antigui i Barbudy, Australii, Bahamow, Barbadosu, Belize, Grenady, Kanady, Jamajki, Nowej Zelandii, Papui- Nowej Gwinei, Pitcairn, Saint Kitts i Nevis, Saint Lucia, Saint Vincent i Grenadynow, Tuvalu I Wysp Salomona. Człowiek Roku 1952 wg magazynu Time. Prywatna kolekcja biżuterii królowej, z której większość otrzymała w formie prezentów, znajduje się w podziemiach Pałacu Buckingham, w specjalnym pokoju o powierzchni lodowiska, a jej wartość szacuje się na ok. 57 mln USD. Nie należą do niej brytyjskie klejnoty koronne znajdujące się w muzeum zbrojowni Tower w Londynie (Londyńska Tower). Ozdobą królewskiej kolekcji jest rubin Timur, który okazał się wspaniałym, czerwonym spinelem o masie 352,5 karatów, na którym wygrawerowane zostały imiona jego poprzednich właścicieli. Wśród innych: fantastyczny garnitur biżuterii z wysokiej jakości szmaragdami oraz diademem; olbrzymi szafir oprawiony w broszy podarowanej przez księcia Alberta królowej Wiktorii w przeddzień jej ślubu; wspaniały, duży rubin oprawiony w pierścieniu; diamenty Cullinan I i II (odpowiednio 530 i 317 karatów) wchodzących w skład brytyjskich klejnotów koronnych oraz Cullinan III i Cullinan IV (odpowiednio 94 i 63 karatów), zwanych pieszczotliwie przez Anglików „chipsami babuni”.
Brytyjskie klejnoty koronne – wielka kolekcja złota, diamentów, złotej biżuterii, klejnotów i regaliów królewskich znajdujących się w muzeum-zbrojowni Tower w Londynie (Londyńska Tower). Ozdobą gromadzonej od ponad 500 lat kolekcji jest, m.in. brytyjskie berło z oprawionym Cullinanem I, Korona Imperium Brytyjskiego z oprawionym w niej Cullinanem II ; Cullinany III i IV dodają blasku koronie królowej Marii, żony króla Jerzego V. Od trzech wieków, podczas koronacji królów i królowych brytyjskich, używano dwóch koron – korony zwanej państwową i „Korony Edwarda”, czyli korony koronacyjnej Karola II . Korona ta była używana w ceremoniach koronacyjnych do czasów Jerzego III (1760-1820). Tradycję wznowiono przy koronacji syna Edwarda, króla Jerzego V, panującego w latach 1910-1936. W podobny sposób koronowani był król Jerzy VI (zm. 1952) i jego córka, obecnie panująca królowa Elżbieta II.
Największe kamienie szlachetne na świecie
Cullinan I-IV – największy na świecie diament nieobrobiony o masie 3106 karatów (ok. 620 g), zwany również Gwiazdą Afryki. Został znaleziony w 1905 r. w kopalni Premier (Pretoria, RPA) i ofiarowany w 1907 r. królowi Edwardowi VII w dniu jego urodzin. Został pocięty na 103 części, z których do największych należy tzw. Wielka dziewiątka Cullinanów: Cullinan I (Wielka Gwiazda Afryki) – łezka o masie 530,20 karatów oprawiona w berle królewskim z krzyżem (Sovereign’s (Royal) Sceptre with Cross), obecnie w kolekcji Tower; Cullinan II (Druga Gwiazda Afryki, Mniejsza Gwiazda Afryki) – prostokątny antyk o masie 317,40 karatów oprawiony w Brytyjskiej Koronie Państwowej (Imperial State Crown), również w kolekcji Tower; Cullinan III – łezka o masie 94,40 karatów oprawiona w koronie królowej Marii, żonie króla Jerzego V; Cullinan IV – kwadratowy antyk o masie 63,60 karatów oprawiony w koronie królowej Marii, żonie króla Jerzego V.
La Peregrina – perła o kształcie kropli, wielkości gołębiego jajka i masie 203,83 gramów (ok. 10 g). Historia tej perły jest niezwykła. Została znaleziona w wodach Zatoki Panamskiej, a indiański niewolnik, który ją znalazł i oddał w ręce konkwistadora imieniem Balboa, otrzymał wolność. Balboa podarował perłę królowi hiszpańskiemu Ferdynandowi V, tak więc od 1523 r. La Peregrina stała się ozdobą klejnotów koronnych skarbca władców hiszpańskich. Po śmierci Ferdynanda V perłę odziedziczył jego siostrzeniec Karol V, a następnie jego syn Filip II, który w 1556 r. podarował ją swojej drugiej żonie Marii Tudor Angielskiej (Bloody Mary) w prezencie ślubnym. Po śmierci Marii Tudor w 1558 r. perła powróciła do Hiszpanii, gdzie przez długi czas była noszona przez Filipa II w postaci szpilki do kapelusza. Stale pokazywana stała się znana i sławna. W 1578 r. perłę zbadał i opisał Garcilaso de la Vega z Sewilli, hiszpański historyk, którego matką była Indianka z plemienia Inków. On to określił wartość perły na ówczesne 14 400 złotych dukatów. W późniejszym okresie La Peregrina często zmieniała właścicieli; była noszona m. in. przez Filipa IV i jego żonę Izabellę; także przez Marię Luizę Orleańską, żonę Karola II. W 1813 r. Józef Bonaparte, król Hiszpanii, brat Napoleona, wracając do Francji zabrał perłę ze sobą. W kilka lat później podarował ją swojej szwagierce Hortensji de Beauharnais, żonie Luisa. Po śmierci Luisa Hortensja osiedliła się w Szwajcarii, gdzie zmarła w 1837 r. Perłę odziedziczył jej syn, książę Luis Napoleon, późniejszy Napoleon III. Po ucieczce z Francji Napoleon III przebywał na kontynencie amerykańskim i w Wielkiej Brytanii, gdzie w związku z trudnościami finansowymi sprzedał La Peregrinę księciu Abercornu. Perła pozostawała w rodzinie Abercornów do 1968 r., kiedy to przez galerię Parke’a-Berneta w Nowym Jorku została sprzedana aktorowi R. Burtonowi za znikomą sumę 37 tys. USD.
